‘Het voelt geweldig om aan het werk te zijn. Werken geeft je weer een doel. Ik praat weer, leer andere mensen kennen. Ik heb me echt verloren gevoeld, het was zo’n uitzichtloze situatie, maar nu voel ik weer dat ik leef.’

Wat werken al niet vermag. Bij Monta in Gorinchem zitten we aan tafel met Zainab (18) en Majd (30). Allebei zijn ze als vluchteling naar Nederland gekomen. Zainab komt uit Sierra Leone en studeerde Business in Oekraïne toen daar de oorlog uitbrak. Halsoverkop vluchtte ze uit Kiev weg en de trein bracht haar naar Nederland. Hier verblijft ze in de asielzoekersopvang in Bleskensgraaf.
Oorlog zette ook voor Majd een odyssee in gang. Hij ontvluchtte zijn door burgeroorlog geteisterde vaderland Syrië en moest vervolgens ook weg uit Soedan toen daar een revolutie uitbrak. Hij probeerde aan het werk te komen op Cyprus, maar kreeg er geen voet aan de grond. In Nederland gloort eindelijk de hoop op een nieuwe toekomst. Hij komt na twee jaar in het asielzoekerscentrum in aanmerking voor een woning én minstens zo belangrijk: hij werkt.

Legaal aan het werk

We zitten bij Monta in Gorinchem ook aan tafel met Willeke Versluis en Raphaël Nouwen van Untapped Talents. Deze organisatie – een landelijke organisatie die dankzij Willeke uit Lexmond zeer actief is in deze omgeving – helpt mensen met een vluchtelingenachtergrond als Zainab en Majd om werk te vinden. Dat is niet vanzelfsprekend, want hoewel asielzoekers een enorm potentieel bieden voor het met grote tekorten aan arbeidskrachten worstelende Nederlandse bedrijfsleven zijn er veel obstakels om hen in dienst te nemen. Die zijn vooral van bureaucratische aard: tewerkstellingsvergunningen en andere documenten. Bovendien moeten mensen tijdens hun asielprocedure soms verhuizen, waardoor lange-termijnverbanden enigszins onzeker zijn. ‘Toch geven veel bedrijven aan ervoor open te staan om deze mensen in dienst te nemen en in hen te willen investeren, als het maar iets makkelijker kan’, ervaart Nouwen. ‘Dat is wat wij doen. Wij hebben de kandidaten én zorgen dat hun papierwerk geregeld is, zodat ze legaal aan het werk kunnen. We zorgen daarbij ook nog voor enige ‘coaching on the job’.’ Je krijgt er extreem gemotiveerde krachten voor terug, is de ervaring. ‘Deze mensen willen zó graag’, weet Willeke Versluis. ‘Ook voor hooggeschoolde mensen die in de logistiek, horeca of schoonmaak aan de slag gaan is het zo fijn om aan het werk en uit de isolatie van het azc te komen. En het is een springplank voor later doordat ze de taal en cultuur leren kennen.’

Eerste kans gegrepen

‘Voordat ik aan het werk was, sliep ik, werd ik wakker, at ik en verder niks. Dat is heel deprimerend’, zo beaamt de jonge Zainab de woorden van Willeke. ‘De meeste mensen in het azc lijden aan slapeloosheid, omdat ze niets te doen hebben de hele dag. Toen Willeke op een dag langskwam in Bleskensgraaf gaf ik aan dat ik graag wilde werken. Het maakte me niet veel uit wat voor werk, alles is beter dan niets doen. Willeke bracht me in contact met Monta. Ze zei dat ik dat waarschijnlijk leuk zou vinden, omdat ik goed Engels sprak en er mensen zou ontmoeten. Ik ben in Gorinchem begonnen en werk nu op de vestiging in Molenaarsgraaf, omdat dat vanuit Bleskensgraaf veel dichterbij is.’

Majd werkt bij Monta op Papland in Gorinchem. Die dagelijkse routine heeft zijn leven weer zin gegeven, niets minder dan dat. ‘Ik was al op zoveel plaatsen geweest sinds ik uit Syrië ben gevlucht, zonder dat ik kon werken. Dat is mentaal heel zwaar. Je gaat je afvragen waar je nog goed voor bent. Ik wilde zo graag iets doen, iets bijdragen aan de samenleving; al was het maar vrijwillig. Ik heb de eerste kans meteen gegrepen. Willeke heeft me geholpen met mijn cv en heeft uitgelegd waarmee je rekening moet houden als je in Nederland aan het werk bent.’

Wiskundeleraar

Allebei zijn ze dolenthousiast. De openingswoorden in dit artikel waren van Zainab. Haar vooruitzichten op een permanent verblijf in Nederland zijn nog onzeker, maar voorzichtig positief. Majd weet inmiddels dat hij in aanmerking komt voor een woning en daarmee komt een einde aan een lange periode vol twijfels. ‘Ik vind het hier geweldig’, zegt hij. ‘Het is een mooi bedrijf en ik werk in een leuk team. Ik heb in Syrië wiskunde gestudeerd. Ik wil hier graag ook een opleiding volgen en wiskundeleraar te worden.’

‘Tachtig procent van de vluchtelingen komt niet meer terug op het arbeidsniveau waarop ze in hun eigen land zaten’, is Raphaël Nouwen realistisch. ‘Maar als je zo snel mogelijk aan het werk kunt gaan kun je het snelst weer iets opbouwen. In de korte tijd dat Untapped Talents actief is hebben we al mensen zien doorgroeien tot teamleider en supervisor. Het is mooi om zo samen te werken en te kunnen leren van elkaar.’

Positieve impact

Dat vindt men bij Monta ook. ‘Toen Willeke voor het eerst bij ons kwam en uitlegde wat Untapped Talents deed wisten we snel dat we daar iets mee moesten’, vertelt vestigingsmanager Arjan van Drunen van Monta in Gorinchem. ‘We hebben proefgedraaid met een aantal kandidaten en hebben hen gevraagd of zij het ook leuk vonden hier, want dat is natuurlijk net zo belangrijk.’ Hij lacht: ‘Je maakt hier best kilometers in de logistiek, dus in het begin zijn ze best vermoeid. Maar we hebben veel internationale medewerkers, dus ze pasten vlot in het team. Wij steken er als bedrijf best tijd in, maar krijgen er goede mensen voor terug. En het is mooi om te zien dat je een enorme positieve impact op iemands leven kunt hebben.’ 

—

Untapped Talents
Info@untappedtalents.nl
www.untappedtalents.nl

—

Dit is een artikel uit GRNCHM Business & Lifestyle #2024. Klik hier om het volledige magazine te lezen.