Ze reed voor de Franse én Nederlandse nationale ploeg, won Olympisch goud en bronzen, zilveren en gouden medailles op EK’s en WK’s en staat bekend als de explosiefste vrouw in de Nederlandse shorttrackploeg: Selma Poutsma. Ze groeide op in Deil en ging in Gorinchem naar het Gymnasium Camphusianum. Hoe combineerde ze school met topsport? En hoe heeft haar schooltijd haar gevormd?  

Vormende periode

‘Mijn schooltijd in Gorinchem was een heel leuke, leerzame en vormende periode’, vertelt Poutsma – ondanks haar overvolle topsportschema vond ze de tijd om onze vragen per mail beantwoorden. ‘In klas één, twee en drie van de middelbare school heb ik veel – ook over mezelf – geleerd en ontwikkelingen doorgemaakt. Ik ben blij dat ik dit op een fijne en kleinschalige school als het Camphusianum heb gedaan.’ Haar schooltijd maakte ze niet af in Gorinchem; in 2015 lonkte het topsportavontuur. Poutsma wilde graag internationale ervaring opdoen en koos voor een periode in Frankrijk. Voor dat land kwam ze uit op haar eerste EK shorttrack. 

Franse internaatschool

Natuurlijk ging school ook in Frankrijk gewoon door: Poutsma kreeg les op het Lycée Pierre de Coubertin, een internaatschool voor topsporters. ‘Het onderwijs was er om de sport heen gebouwd. In Frankrijk trainde ik tweemaal per dag en was ik in mijn klas omringd door andere topsporters.’ In vergelijking met andere topsportscholen leek haar Franse school wel het meest op ‘gewoon’ onderwijs. ‘Net als in Nederland had ik klassikale lessen met klasgenoten van hetzelfde leerjaar. Ik ben blij dat ik in Frankrijk geen individueel leren heb gehad zoals op sommige Nederlandse sportscholen.’

Veeleisend schema

Poutsma was al jong serieus met schaatsen bezig. Op twaalf- en veertienjarige leeftijd won ze medailles op de jeugd-NK’s shorttrack en op haar veertiende werd ze ook nog eens Nederlands kampioen bij de junioren op de langebaan. Bij dat soort prestaties hoort een veeleisend trainings- en wedstrijdschema. Vijf keer per week stond Poutsma in die jaren op de schaats. Zelf is ze vrij ontspannen over de impact die dat had op haar schoolwerk. ‘Ik trainde op dat moment nog niet zo veel vergeleken met nu, waardoor het huiswerk meestal goed te combineren was met het trainen. Van de paar trainingen die onder schooluren vielen, kreeg ik vrijstelling van de lessen. Ook voor deelname aan internationale wedstrijden waarvoor ik moest reizen en schooldagen moest missen, kreeg ik vrijstelling.’

Meewerkende school

Ondanks haar volle schema heeft Poutsma nooit het gevoel gehad dat topsport en een onbezorgde schooltijd niet te combineren zijn. ‘Vanwege mijn sportcarrière had ik een iets minder intensief sociaal leven dan andere klasgenoten: afspreken na school kon niet altijd vanwege trainingen. Ik was op dat moment ambitieus bezig met mijn sport, maar was ook een 13-jarig meisje dat genoot van het sociale aspect van school. Ik vond het toentertijd erg belangrijk om genoeg tijd te hebben voor het maken en onderhouden van vriendschappen.’ School hielp haar goed met de stof die ze miste vanwege het schaatsen. ‘Voor- en achteraf hielpen de docenten me door de lesstof voor te bespreken of in te halen. De school was heel meewerkend en dit heb ik als heel fijn en stimulerend ervaren ten aanzien van zowel mijn sport als schoolcarrière.’

Prioriteiten stellen

Wat Poutsma betreft waren sport en school geen gescheiden werelden. Wat ze op de ene plek leerde, kon ze op de andere in de praktijk brengen. ‘Op de middelbare school leer je prioriteiten stellen en keuzes maken. Tijdens mijn sportcarrière kom ik vaker voor keuzes te staan waarbij het kunnen stellen van je prioriteiten noodzakelijk is. Bijvoorbeeld toen ik koos voor Frankrijk als trainingsplek of tijdens het combineren van langebaan en shorttrack schaatsen.’ Omgekeerd hielp haar topsportmentaliteit haar op school ook regelmatig. ‘Als topsporter leer je het maximale uit elke dag te halen en efficiënt te werk te gaan. Tijdens drukke studieperiodes komt dit goed van pas.’

Dromen verwezenlijken

Terugkijkend ziet Poutsma hoe haar gymnasiumtijd haar gevormd heeft als mens. ‘Ik heb ervaren dat het op jonge leeftijd combineren van een school- en sportcarrière, en daarin een ambitieuze en serieuze houding aannemen, andere mensen beweegt om mee te werken aan je doelen en ambities.’ Natuurlijk hebben haar eigen talent, inzet en ambitie haar gebracht waar ze nu is. ‘Maar door de juiste houding en goede communicatie zijn andere mensen bereid om je te helpen je dromen te verwezenlijken. Dit heb ik al op vroege leeftijd op het Camphusianum geleerd.’

—

Dit is een artikel uit GRNCHM Business & Lifestyle #2024. Klik hier om het volledige magazine te lezen.