Zij hebben iets neergezet, het is onze taak om daarop voort te bouwen

Stap binnen bij een aantal wereldsterren, luxe hotelketens wereldwijd of grote modehuizen en de kans is groot dat je over een vloer loopt die is gemaakt in… Werkendam. Aan de rand van de Biesbosch maakt Hakwood houten vloeren in het absolute topsegment, voor opdrachtgevers over de hele wereld. De mannen achter dit luxeproduct zijn de neven Mark en Robert Hak. Zij vertellen over de dynamiek van werken in een familiebedrijf.

In 1979 begonnen Roberts vader Gijs en zijn neef Barend Hak in Giessen een bedrijf in houten piketpaaltjes. Ze waren niet bepaald de eerste ondernemers in de familie. De generatie voor hen – onder wie de opa van Mark en Robert – startte het groenteconservenbedrijf waarmee de naam Hak onlosmakelijk verbonden is. Gijs en Barend waren de eersten die met een houtproduct aan de slag gingen. Na de piketpaaltjes volgden houten schrootjes, een populair product in die jaren.

Robert: ‘Mijn vader en Barend richtten zich puur op loonwerk, dus het bewerken van andermans hout. Al snel vonden ze een ingang in de doe-het-zelfmarkt. De explosieve groei van het bedrijf betekende dat er meer ruimte nodig was. Die vonden ze in Werkendam. Op die plek gingen ook Mark en ik in de late jaren negentig aan de slag bij het bedrijf.’ De twee neven richtten hun aandacht op een nieuwe productlijn binnen het Hakwood-concern. Met Hak Vloerdelen maakten ze in eerste instantie brede massiefhouten vloerdelen. Een mooi product, met een belangrijk nadeel: omdat hout werkt, vervormden de brede planken gemakkelijk. 

De Duoplank

In Groot-Brittannië zagen de neven voor het eerst een samengestelde vloer: een vloerplank met een massiefhouten toplaag, gelijmd op een stabiele multiplex onderlaag. Het enige nadeel was dat de vloerdelen behoorlijk dik waren. ‘We zeiden tegen elkaar: als we dat in twintig millimeter dikte kunnen maken, hebben we iets unieks’, vertelt Mark. ‘We vroegen aan Roberts vader of hij zo’n product voor ons kon maken. Dat lukte. Lang verhaal kort: onze DuoPlank was een enorm succes. Opeens konden we brede houten vloerdelen leveren met de uitstraling van een massiefhouten plank, maar zonder de nadelen die daarbij horen. Sindsdien gaan onze vloeren de hele wereld over.’

De Duoplank werd zo’n groot succes dat jullie Hakwood en Hakwood Vloerdelen hebben geïntegreerd, om maximale productiecapaciteit te krijgen. Was dat een moeilijk gesprek om te voeren met Roberts vader?

Robert: ‘Nee, juist niet. Het was een periode waarin de schrootjesmarkt begon terug te lopen. Bovendien was hij altijd al op zoek naar een product voor naast de schrootjes. Hij zag dat onze vloeren heel goed liepen, en hij had de capaciteit om hout te verlijmen. De beslissing was dus snel genomen.’

Mark: ‘Ik denk dat dat juist de kracht is van een familiebedrijf. Het belang van de organisatie wordt altijd op één gezet. Samen kijken we wat de dynamiek van de markt is en daar spelen we op in.’

Na de integratie van de twee bedrijven bouwden jullie Hakwood samen uit tot een wereldwijde speler in het luxesegment. Is de vorige generatie nog steeds betrokken bij het bedrijf?

Robert: ‘Jazeker. Drie keer per jaar hebben we een formele vergadering. Daarnaast is mijn vader hier nog heel vaak te vinden. Zeker nu we bezig zijn met een herinrichting van de fabriek, ondersteunt hij ons wekelijks bij de optimalisatie van de productielijnen. De andere oud-eigenaar komt hier ook wekelijks. Ze zijn nog steeds nauw betrokken bij de organisatie.’

Hoe is het om met je neef de dagelijkse leiding over het bedrijf te hebben?

Robert: ‘We vullen elkaar goed aan. Mark kijkt altijd naar de toekomst, zit vol ideeën. Ik ben iets meer geneigd om achterom te kijken en te leren van de historie. Daarmee houden we elkaar scherp.’

Mark: ‘Het klinkt misschien gek, maar als ik met Robert om de tafel zit, denk ik niet: dat is mijn neef. Hij is mijn partner, we weten wat onze taakverdeling is en wat we aan elkaar hebben. Het enige is misschien dat de omgang wat gemoedelijker is en de besluitvorming wat sneller gaat. Dankzij de familieband weet je dat je niet keihard wordt afgerekend op dat wat je zegt of doet.’

Is het anders om voor een familiebedrijf te werken dan voor een willekeurig ander bedrijf?

Robert: ‘Voor mij wel. Als er iets niet goed loopt, heeft dat een andere lading dan wanneer ik voor een ander bedrijf had gewerkt. Ik voel toch een verantwoordelijkheid naar de vorige generatie. Zij hebben iets neergezet en het is onze taak om dat te behouden en erop voort te bouwen. Ik denk dat hetzelfde geldt voor onze medewerkers. We hebben in het verleden best turbulente tijden gehad. Ik denk dat onze medewerkers de veerkracht hebben om daarmee om te gaan, juist omdat ze voelen dat ze onderdeel zijn van een familiebedrijf. Bij andere bedrijven waren ze misschien eerder buiten de deur gaan kijken.’

Blijft Hakwood ook in de toekomst een familiebedrijf?

Robert: ‘De komende jaren zeker. Maar jij doelt op de opvolging denk ik. Daar zijn wij en onze kinderen nog niet zo erg mee bezig.’

Zou je graag zien dat jullie kinderen het bedrijf voortzetten?

Robert blijft even stil. Dan: ‘Als ze mij om advies vragen, zou ik zeggen: geef me een maand de tijd om erover na te denken. We zijn toch een productiebedrijf in een land waar steeds minder productiebedrijven in onze branche overblijven. We zijn nu binnen onze bestaande gebouwen een volledig nieuwe fabriek aan het bouwen. Arbeid en huisvesting zijn hier nu eenmaal duur vergeleken met andere landen. Je moet daarom super efficiënt werken en mag geen steken laten vallen. Anders red je het niet, ook al maak je een fantastisch product. Ik weet niet of dat een geweldig klimaat is om als ondernemer in te starten.’

Mark: ‘Ze moeten het ook maar willen. Ondernemen is de afgelopen vier, vijf jaar volledig veranderd. De snelheid waarmee ontwikkelingen elkaar opvolgen… Wij haalden 90 procent van ons hout uit Rusland. Daar moesten we van de ene dag op de andere een nieuwe bron voor vinden. Dit jaar hebben we te maken met importheffingen op de Amerikaanse markt. Die gaan binnen een week van 0 naar 20 en dan weer naar 10 procent. Dat maakt een enorm verschil voor hoe je je bedrijf moet aansturen. Je moet er zin in hebben om daarmee om te gaan.’